Na jak długo potrafisz wstrzymać oddech? Czy znasz to niekomfortowe uczucie podczas wstrzymywania powietrza, które ponagla Cię do wzięcia jak najszybciej oddechu? Czy wiesz czym jest to uczucie?
Żeby to zrozumieć muszę Ci wytłumaczyć parę podstawowych rzeczy związanych z regulacją oddychania.
- Twój rytm oddychania reguluje tzw. Ośrodek oddechowy w pniu mózgu. Dostaje on informacje pochodzące z ciała, które mówią mu czy czas np. na przyspieszenie oddechu.
- Informacje te pochodzą z chemoreceptorów, mechanoreceptorów oraz kory mózgowej.
- Chemoreceptory (ośrodkowe oraz obwodowe) reagują na zmiany w stężeniu gazów oddechowych (O2 i CO2), a także na zmiany pH organizmu (chemoreceptory ośrodkowe). Najbardziej czułe na wzrost poziomu CO2.
- Mechanoreceptory reagują na rozciągnięcie płuc poprzez powietrze nabrane podczas wdechu. Inicjują wtedy wydech by nie pękły nam płuca. Działa to na zasadzie odruchu zwanego Odruchem Heringa-Breuera. Receptory te hamują wdech i inicjują wydech. Informacje z nich zbiera nerw błędny, który przekazuje je do ośrodków oddechowych w rdzeniu przedłużonym.
- Ośrodki wyższe kory mózgowej są podatne na nasze świadome działanie. Dzięki temu gdy pomyślimy o tym by przestać oddychać to oddech się zatrzymuje. Pozwala to również na mówienie, śpiewanie i dmuchanie. Są odpowiedzialne za zmianę wzorca oddechowego podczas odczuwania różnych emocji oraz stresu i niepokoju. Mogą powodować przewlekłą hiperwentylację, która zwiększa wrażliwość ośrodków oddechowych na CO2.
- Podwzgórze reguluje wiele funkcji autonomicznego układu nerwowego. Bierze udział w utrzymywaniu homeostazy. Jest ściśle związane z układem limbicznym, odpowiedzialnym m.in. za odczuwanie emocji. Podwzgórze ma liczne połączenia z ośrodkami oddechowymi w pniu mózgu przez co wpływa na rytm oddechowy.
Jak możesz wywnioskować z powyższych informacji ośrodki i receptory oddechowe mają pewną wrażliwość na bodźce. Im mają większą tolerancję na nie tym są mniej podatne na zmianę rytmu oddychania. Szczególną rolę odgrywa tutaj CO2.
Im lepsza tolerancja na zwiększony poziom CO2 tym mniejsza odpowiedź wentylacyjna ośrodków oddechowych czyli dłużej zajmuje przyspieszenie oddychania podczas np. wysiłku, stresu czy odczuwania niepokoju. Tym dłużej również możesz wstrzymywać oddech. Bo to właśnie CO2 kumuluje się w Twoim ciele gdy przestajesz oddychać oraz spada poziom O2. To te zmiany stężenia są odpowiedzialne za uczucie dyskomfortu gdy nie oddychasz. Jednak na czas wstrzymywania oddechu wpływają również pozostałe regulatory oddychania. np. może go skrócić uczucie lęku przed uduszeniem związane z jakimś wspomnieniem (procesy poznawcze), a wydłużyć silna wola.
Jeżeli chcesz wicej wiedzieć o regulacji oddychania oraz hipowentylacji zobacz koniecznie wpis o wstrzymywnaiu powietrza.
🤔Co ciekawe zwiększoną wrażliwość chemoreceptorów wykazano w takich stanach jak:
- niewydolności serca
- nadciśnienie tętnicze
- Obturacyjnym Bezdechu Sennym
- Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc
- Zaburzenia lękowe.
Test Wstrzymywania Powietrza może być przydatnym i powtarzalnym testem diagnostycznym. Można też wysnuć wniosek, że im dłużej możesz wstrzymywać oddech tym zdrowsze jest Twoje ciało i umysł oraz lepiej pracują Twoje płuca.
OD CZEGO ZALEŻY MAKSYMALNY CZAS WSTRZYMYWANIA POWIETRZA?
- Od wrażliwości chemoreceptorów obwodowych na CO2.
- Od działania mechanorecepotrów w płucach.
- Od aktywności wyższych ośrodków korowych.
- Od motywacji i zaangażowania.
- Od pracy oddechowej przepony i mięśni oddechowych.
- Od objętości płuc.
- Tempa metabolizmu.
Jak wykonać test wstrzymywania powietrza?
Czas wstrzymywania powietrza można wydłużyć poprzez świadomy oddech oraz trening oddechowy. Także nie czekaj i zacznij trening już dziś. Jak to robić mówię codziennie na moim koncie na IG @sandra_osipiuk. Może Cię to zaskoczy, ale w eBooku „Oddech w stresie” cały jden rozdział poświęciłam na to by nauczyć jak NIE oddychać czyli robić pauzę i wydech.
Źródła:
ControlsViecili RB, Silva DR, Sanches PRS, Müller AF, da Silva DP, et al.(2012) Real-Time Measurement of Maximal Voluntary Breath-Holding Time in Patients with Obstructive Ventilatory Defects and Normal Controls. J Pulmon Resp Med 2:127. doi:10.4172/2161-105X.1000127
Trembach N, Zabolotskikh I. Breath-holding test in evaluation of peripheral chemoreflex sensitivity in healthy subjects. Respir Physiol Neurobiol 2017; 235: 79-82. [http://dx.doi.org/10.1016/j.resp.2016.10.005] [PMID: 27756650]
Trembach, Nikita & Zabolotskikh, Igor. (2017). Evaluation of Breath-Holding Test in Assessment of Peripheral Chemoreflex Sensitivity in Patients with Chronic Heart Failure. The Open Respiratory Medicine Journal. 11. 67-74. 10.2174/1874306401711010067.
Trembach, Nikita & Zabolotskikh, Igor. (2017). The Influence of Age on Interaction between Breath-Holding Test and Single-Breath Carbon Dioxide Test. BioMed Research International. 2017. 1-5. 10.1155/2017/1010289.
