„PK stoi w miejscu” – czyli jak rzeczywiście pomagać oddechem.

Pracujesz na Pauzie Kontrolnej? Czytasz i próbujesz od miesiąca i… 12 sekund stoi jak zaklęte? Bywa nawet gorzej? W głowie pojawia się myśl: „To chyba nie działa”. A w mojej głowie jest myśl: „Najpierw diagnoza, potem protokół”. Zobacz jak pracuję z oddechem!

PK jest wskaźnikiem – nie metą. Mówi coś o wrażliwości na CO₂, ale „czyta” też napięcie układu nerwowego, mechanikę klatki piersiowej, przeponę, a nawet technikę, w jakiej robisz test. Dlatego liczy się standaryzacja (kiedy, jak, w jakiej pozycji mierzysz) i świadomość ograniczeń tego narzędzia. To nigdy nie był jednoliniowy „test tolerancji na CO₂”, tylko element układanki, który ma sens dopiero w kontekście całej oceny klinicznej.

Co potrafi zaniżać PK, nawet przy „dobrych” ćwiczeniach?

Najczęściej: nadmierna objętość oddechu przed testem, zaciśnięta głośnia, niepotrzebny „nabór zapasowy” powietrza, wysoka czujność/niepokój, brak ruchu żeber bocznych i tylnego śródpiersia, niska tolerancja wysiłku tlenowego, kłopot ze snem albo po prostu zbyt częste testowanie. Warunki testowe są tu równie ważne jak sama wartość w sekundach, a interpretacja powinna uwzględniać czynniki biomechaniczne oraz psychofizjologiczne, nie tylko biochemię.

Zamiast dokładać bezdechy – zrób oddechowi miejsce

Kiedy widzę uniesione barki, płytki tor oddechu i sztywne żebra, zaczynam od mechaniki: kierunkowy wdech w boki i plecy, łagodna mobilizacja odcinka piersiowego, praca z sięganiem i ruchomością przepony, by mogła zejść i oddać sprężystość żebrom.

Dopiero na tak przygotowane podłoże kładę neuroregulację: rytmy wyciszające (spokojny wdech nosem, miękki, dłuższy wydech, przerwa „w komforcie”) i higienę umysłu w ciągu dnia. W trzecim kroku dołączam biochemię: delikatne, stopniowane ekspozycje na CO₂, zamiast bicia rekordów na wstrzymywanie oddechu.

Jak rzetelnie zmierzyć PK – mini-protokół

Wybierz stałą porę dnia i pozycję siedzącą. Oddychaj nosem w swoim naturalnym rytmie przez ok. 3–5 minut, aż poczujesz „spokój w oddechu”. Zrób naturalny wydech, luźna głośnia, zatrzymaj oddech i włącz stoper. Kończysz w chwili pierwszego wyraźnego impulsu do wdechu (pierwsze „ssanie” przepony, nie czerwony alarm). Zanotuj wynik i subiektywne samopoczucie. Porównuj wyłącznie pomiary wykonane w porównywalnych warunkach. Takie standardy pomiaru są kluczowe, żeby wynik cokolwiek znaczył klinicznie.

Co monitorować oprócz PK?

To, po co w ogóle trenujemy: duszność przy wysiłku, jakość snu, napięcie szyi i ramion, tolerancję na pracę umysłową, wydolność w marszu biegu, stabilność nastroju i ból.

👉🏻 Wpisuj krótkie notatki (2–3 linijki dziennie). Jeśli te wskaźniki idą w górę, a PK „faluje” — to nadal jest postęp.

Bezpieczeństwo i rozsądek

Testy wstrzymania wymagają głowy na karku. W niektórych stanach (wybrane schorzenia kardiologiczne, ciąża, świeże infekcje, łatwo wyzwalane ataki paniki) sensownie jest trzymać się protokołów bez bezdechów i skupić na nosowym, spokojnym oddychaniu z regulacją pobudzenia. Zawsze sprawdź przeciwwskazania i dobierz narzędzia do osoby, nie na odwrót.

Wskazówki do praktyki

  • PK to mapa, nie meta. Używaj jej, by orientować się w procesie, a nie jako jedynego kryterium „sukcesu”. Jeśli stoi w miejscu – nie zawsze znaczy „rób więcej redukcji objętości”. Czasem znaczy „zrób miejsce w klatce i obniż pobudzenie”.
  • Standaryzuj, zanim porównasz. Ten sam moment dnia, nos, naturalny wydech, luźna głośnia, brak wysiłku tuż przed. W przeciwnym razie porównujesz jabłka z gruszkami.
  • Zmieniaj jedną rzecz naraz. Jeśli dokładasz objętość czy intensywność bezdechów, nie „podkręcaj” równocześnie pracy siłowej czy czasu medytacji. Zobaczysz, co naprawdę działa.
  • Bezpieczeństwo przede wszystkim. Testy wstrzymania mają przeciwwskazania i wymagają rozsądku – przy problemach kardiologicznych, w ciąży, przy napadach paniki czy świeżej infekcji lepiej postawić na łagodną regulację oddechu i konsultację.

To jest właśnie wieloaspektowa terapia oddechu: mechanika, neuroregulacja i biochemia, w takiej kolejności, w jakiej dane ciało tego potrzebuje. Kiedy przestajemy ścigać się na sekundy, a zaczynamy słuchać, PK zwykle przychodzi jako skutek uboczny dobrze wykonanej pracy.

Zrób teraz jeden spokojny wydech, poczuj boki żeber i pozwól przeponie zejść. Reszta stanie się prostsza 🙂

Chcesz wejść w to głębiej?

👉🏻 W kursie Oddech SOS pokazuję krok po kroku:

  • jak pracować z PK i innymi wskaźnikami, by były użyteczne klinicznie, a nie tylko „ładne”,
  • jak rozpoznać, czy blokadą jest mechanika (żebra/przepona), neuro (wysoka czujność, stres), czy biochemia (hiperwentylacja, tolerancja CO₂) – i jak dobrać pierwsze interwencje,
  • jak budować progres bez „pompowania” ćwiczeń bezdechu, żeby efekt był stabilny, a nie jednodniowy,
  • oraz case’y: co robić, gdy PK stoi, spada albo faluje.

🎁 Tylko do 26.08.2025 możesz skorzystać z ceny super early birds i zaoszczędzić 400zł! Zapisz się na kurs tutaj.

Jeżeli chcesz więcej dowiedzieć się o oddychaniu i poznać skuteczne metody treningu oddechowego... ⏬ :)

Dodatkowo, dostaniesz za darmo eBooka “Oddychanie nosem – Przewodnik”

Zapisując się do newslettera wyrażasz zgodę na przetwarzanie Twoich danych osobowych w postaci adresu e-mail przez sofizjo.pl w celu przesyłania na podany przeze mnie adres e-mail newslettera oraz informacji handlowych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt. a RODO oraz art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną, jak również w celu weryfikacji listy subskrybentów ww. newslettera.Oświadczasz, że zapoznałeś/aś się z klauzulą informacyjną dot. przetwarzania moich danych dostępną tutaj.