Czy oddech może być skutecznym narzędziem w gabinecie psychoterapeuty? Oczywiście 🙂 W końcu oddech może pomóc nam się uspokoić, wyciszyć, osiągnąć stan relaksu i odpoczynku, a nawet poprawić koncentrację. Naprawdę wiele benefitów, z których można skorzystać w trakcie psychoterapii. ALE jest parę „ale”, by to było skuteczne.
ALE też warto wiedzieć, że oddech może proces terapeutyczny zaburzać. Źle prowadzone ćwiczenia i techniki oddechowe, dysfunkcyjny wzorzec oddechowy – to wszystko może sprawiać, że trening oddechowy niekoniecznie się dobrze sprawdzi w procesie terapeutycznym. Co sprawi, że my lub pacjenci będziemy z tego rezygnować (a szkoda!).
Trening oddechowy jest łatwy do zastosowania i chętnie z niego korzystamy, ponieważ szeroko mówi się o jego benefitach. Niestety bardzo łatwo też jest go źle poprowadzić. Trochę to paradoks, ale tak jest.
👉🏻 Działanie przepony i rytm oddechowy zmieniają się w zależności od odczuwanych emocji. Niepokój, stres, depresja, silne emocje – wszystko to może wiązać się ze zmienionym wzorcem oddechowym, a nawet wyzwoleniem hiperwentylacji, która zmniejsza odporność psychiczną. Działanie oddechu jest więc dwukierunkowe – zaburzenia oddychania mogą pogarszać stan psychiczny pacjentów. Różne zaburzenia oraz cechy osobnicze będę też wpływały na to jaki trening oddechowy będzie dla pacjenta_ki bezpieczny i rzeczywiście pomocny.
Jak więc praktykować oddech, by czerpać z niego korzyści psychoterapeutyczne?
- Oceń jaki jest wyjściowy wzorzec oddechowy pacjenta_ki oraz rodzaj objawów zaburzeń oddychania – inaczej będziesz pracować z pacjentem, który się hiperwentyluje, a inaczej z takim, który ma tendencję do bezdechów.
- Sprawdzaj umiejętności kontroli oddechu oraz ruchów oddechowych – jeżeli pacjent nie ma kontaktu ze swoim ciałem, to ciężko będzie wprowadzić ćwiczenia oddechowe.
- Sprawdź jakość wydechu – trudności z wydychaniem powietrza utrudniają nam naukę wolnego i relaksacyjnego oddychania. U takich osób zastosowanie wolnego oddechu może stresować!
- Uważaj na hiperwentylację! – Zbyt szybki lub nawet głęboki oddech może “przywołać” niepokój lub nawet wspomnienia związane z traumą. Taki oddech uwalnia emocje, ale zawsze zadaj sobie pytanie czy w danym momencie tego chcesz, a pacjent jest w stanie to udźwignąć.
- Terapię oddechową zaczynaj od edukacji i zwiększenia samoświadomości oddychania – zmiany i ćwiczenia wprowadzaj stopniowo, zawsze uważnie obserwując i słuchając pacjenta.
- Sprawdzaj również jak wygląda i zachowuje się postawa ciała pacjenta_ki podczas oddechu – nadmierne napięcie ramion, wysunięcie głowy w przód, zmiana ustawienia miednicy – to wszystko wpłynie również na oddech, utrudniając osiągnięcie spokojnego oddechu.
- Podczas rozmowy i obserwacji emocji pacjenta zwracaj też uwagę na oddech. I gdy widzisz zmiany (np. Związane z jakimiś uczuciami) porozmawiaj o tym z pacjentem_ką
- Dbaj o swój oddech – to jest bardzo ważny mechanizm – oddech jest elementem komunikacji niewerbalnej i przekazujemy komunikaty również jego pomocą, gdy Twój oddech będzie spokojny i łagodny – pacjent_ka będą się czuć przy Tobie bezpieczniej.
Chcesz się uczyć oddechu, by usprawniać swoje działania terapeutyczne i nie popełniać błędów? Zapraszam na szkolenia do Akademii Oddechu SOS 🙂
